O firmie

Wodociągi oławskie – krótki rys historyczny

Pierwsze dochowane do naszych czasów informacje o wodociągach oławskich pochodzą z przełomu XVIII i XIX wieku. Najstarsze plany sieci wodociągowej są dołączone do dokumentów z 1825 i 1828 roku. Ujęcie wody znajdowało się przy końcu obecnej ulica Henryka Sienkiewicza (dawniej Park Weg). Wodę zgodnie z ówczesną techniką pobierano z rzeki czyli przepływającej tuż obok Oławy, ale jak pokazują rysunki, (niestety mało precyzyjne) najprawdopodobniej nie z jej głównego nurtu tylko z odgałęzienia zwanego Młynówką. Obok tego ujęcia postawiono budynek wodociągów, który znajdował się mniej więcej w miejscu gdzie obecnie stoi Zakład Przyrodoleczniczy. Była to budowla postawiona na ceglanym murze, wykonana w technice szachulcowo-ryglowej (zwanej popularnie murem pruskim) składająca się z trzech nierównej wysokości zadaszonych części. Jedna z nich, najwyższa, była najprawdopodobniej wieżą wodną,  w późniejszych czasach przebudowaną na drewnianą wieżę ciśnień. Z ujęcia wychodziły one dwoma niezależnymi rurociągami. Najprawdopodobniej rurociągi biegły równolegle wzdłuż obecnej ulicy Henryka Sienkiewicza a następnie przy jej końcu rozchodziły się. Pierwszy zakręcał w stronę fragmentu obecnej ulicy Karola Miarki i rejonów placu Maksymiliana Marii Kolbego. Natomiast drugi dłuższy obejmował część dzisiejszej ulicy 11-go Listopada i 1-go Maja. Cała sieć wodociągowa ówczesnej Oławy, łącznie dostarczała wodę 30 odbiorcom. W 1875 roku nastąpiła duże udoskonalenie ponieważ przy wodociągach miejskich miasto postawiło maszynę parową.

Z 1886 roku pochodzi kolejny plan, na którym wodociągi obejmują już o wiele większy obszar Oławy. Bez zmian pozostaje lokalizacja głównego budynku wodociągów. Natomiast rurociągi biegły wzdłuż obecnych ulic Henryka Sienkiewicza, Karola Miarki, części ulicy Brzeskiej, ulicą Browarnianą, Tadeusza Kościuszki. Obejmowały wschodnią, zachodnią i południową stronę Rynku, oraz tereny po wschodniej stronie Rynku w rejonie obecnego placu Józefa Piłsudskiego, ulicę Kościelną, Wrocławską, Krótką, plac Zamkowy i Gimnazjalny oraz plac Piastów. Biegły także częścią ulicy 1-go Maja i ulicami Świętego Rocha, Bolesława Chrobrego i Młyńską.

Na przełomie XIX i XX wieku postanowiono wybudować nowe wodociągi, które dzięki rozwojowi techniki miały pobierać wody gruntowe a nie rzeczne. Zlokalizowano je na południowy zachód od Oławy, niedaleko wioski Gaj Oławski (dawniej Goy). Za datę uruchomienia nowych wodociągów można przyjąć rok 1908-1909 (z większym prawdopodobieństwem tego pierwszego) Prawdopodobnie przez jakiś czas funkcjonowały równolegle stare wodociągi określane w aktach i na mapie mianem Alte Wasserwerk, które później zamieniono na łaźnią miejską. Nowe wodociągi były połączone z nowa wieżą ciśnień, zlokalizowana niedaleko centrum miasta, charakterystyczną budowlą, powstałą najprawdopodobniej też około 1908r. (pierwszy plan ją ukazujący pochodzi dopiero z 1914 roku). W 1910 roku niedaleko budowli nowych wodociągów powstała wieś Nowy Otok ( Neu Ottag) i od tej pory wodociągi określa się jako znajdujące się przy lub w Nowym Otoku. W 1912 roku wybudowano dwie nowe studnie, dzięki czemu wydajność wodociągów wzrosła z 95 000 metrów sześciennych z lat 1909/1910 do 146 000 metrów sześciennych w latach 1912/1913. Natomiast dane z 1921 roku mówią, że wodociągi dostarczały 193960 metrów sześciennych wody Pierwotnie stacja pomp składała się z dwóch części, hali maszyn, gdzie znajdowała się maszyna parowa, oraz z kotłowni. Koło tych budynków zgodnie ze standardami epoki wybudowano budynek mieszkalny dla pracowników wodociągów. W 1935 roku stacja pomp uległa rozbudowie. Dobudowano do niej halę filtrów i zadaszono rejon koło komin.

Po wojnie przez, jakiś czas, wodociągi były obsługiwane przez Niemców. W grudniu 1950 roku stały się częścią Miejskich Zjednoczonych Zakładów Użyteczności Publicznej, które rozpoczęły swoja działalność 1 stycznia 1951 roku. Z powodu dużego wyeksploatowania sieci wodno-kanalizacyjnej i niemożności zaspokojenia zapotrzebowania całego miasta na wodę, konieczna była renowacja i rozbudowa wodociągów. Prowadzono ją mniej więcej od połowy lat sześćdziesiątych do połowy siedemdziesiątych. Wybudowano 3 studnie głębinowe oraz przebudowano stację pomp w Nowym Otoku gdzie dokonano demontażu części jej zabytkowego wyposażenia. Z dniem 1 stycznia 1973 r. Nowy Otok, a zatem również teren wodociągów, włączono do Oławy. W 1975 roku wodociągi weszły w skład nowo powołanego ,,Powiatowego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Oławie”. W1982 przedsiębiorstwo podporządkowano Naczelnikowi Miasta Oława i zmieniono jego nazwę na Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej.

W połowie lat osiemdziesiątych zakończono budowę zbiornika wodnego w Zakładzie Uzdatniania Wody w Nowym Otoku i wybudowano w mieście cztery studnie awaryjne. Ponieważ z przyczyn technicznych, wodociągi oławskie nie były w stanie zapewnić zaopatrzenia w wodę w szybko rozwijającym się mieście, toteż w grudniu 1989 roku oddano do użytku magistralę wodną z Wrocławia (ZPW Mokry Dwór) do Oławy. 1 lipca 1991 roku wodociągi weszły w skład przekształconego z MPGKiM zakładu budżetowego, który przyjął nazwę ,,Oławskie Zakłady Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej”. W latach dziewięćdziesiątych, w Nowym Otoku wybudowano nową stację uzdatniania wody, a na rurociągu z Mokrego Dworu powstała stacja podwyższania ciśnienia.